Jeśli chcesz dodać srebrzystego blasku do ogrodu, Senecio cineraria to świetny wybór. Ta roślina, znana jako starzec popielny, ma aksamitne liście w szarościach i srebrach. Idealnie pasuje do intensywnych kolorów kwiatów, tworząc piękne kontrasty.

Uprawa starca popielnego jest prosta, co przyciąga nowych ogrodników. Roślina lubi słoneczne miejsca i podłoże przepuszczalne. Za dużo wody może zaszkodzić korzeniom.

W artykule omówimy:

• Optymalne warunki rozwoju dla tej srebrnolistnej ozdoby
• Praktyczne porady dotyczące pielęgnacji przez cały sezon
• Ciekawe odmiany dostosowane do polskiego klimatu

Senecio cineraria ma dekoracyjne liście i jest uniwersalny. Pasuje do grządek i doniczek tarasowych. W kolejnych częściach opiszemy, jak uprawiać ją i przedstawimy najpiękniejsze odmiany.

Czym charakteryzuje się starzec popielny?

Starzec popielny przyciąga uwagę swoim srebrzystym odcieniem liści. Jest też bardzo odporny na trudne warunki. Jego wygląd czyni go cennym elementem w ogrodach, łącząc piękno z praktycznością.

Podstawowe informacje o gatunku

Ten półkrzew jest zimozielony i ma wysokość 30-60 cm. Należy do rodziny astrowatych. Jego łacińska nazwa to Senecio cineraria, co oznacza srebrzystoszare liście.

Pochodzenie i występowanie naturalne

Starzec popielny rośnie wokół Morza Śródziemnego. Najczęściej spotyka się go na:

• Skalistych zboczach
• Nadmorskich klifach
• Ubogich glebach wapiennych

Morfologia rośliny

Roślina ma:

1. Głęboko powcinane liście o aksamitnej fakturze
2. Zwarty, krzaczasty pokrój
3. Drobne żółte kwiaty zebrane w koszyczki

Znaczenie w ekosystemie

W naturze jest pionierem, kolonizując trudne miejsca. Gromadzi metale ciężkie, co pomaga w czyszczeniu gleb.

Rola w środowisku naturalnym

Tworzy dom dla bezkręgowców. Kwiaty są źródłem pyłku dla owadów. Skład chemiczny starca popielnego chroni przed roślinożercami.

Jakie warunki uprawy zapewnić starcom popielnym?

Starzec popielny potrzebuje dobrego miejsca do wzrostu. Chce miejsca z dużym nasłonecznieniem i odpowiednią temperaturą. To zapewni mu piękne, srebrzyste liście i zdrowie.

Wymagania glebowe

Starzec popielny lubi gleby lekkie i przepuszczalne. Nie lubi za dużo wody, bo to szkodzi korzeniom. Dlatego ważne jest, aby dno dołka miało warstwę drenażową.

Optymalne pH podłoża

Roślina najlepiej rośnie w glebie o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym (pH 6.5-7.5). Jeśli gleba jest kwaśna, warto dodać wapno. 1 kg kredy na 10 m² wystarczy na 2-3 lata.

Składniki odżywcze

Starzec potrzebuje potasu i fosforu dla zdrowych liści. Ale nie nadmiaru azotu, bo to zaburza ich wygląd. Najlepsza mieszanka to:

• Kompost (3 części)
• Piasek (1 część)
• Mączka bazaltowa (0.5 części)

Nasłonecznienie i temperatura

Starzec jest rośliną śródziemnomorską. Potrzebuje co najmniej 6 godzin słońca dziennie. W półcieniu liście stają się matowozielone.

Zimotrwałość rośliny

Mimo, że jest mrozoodporny do -15°C, w Polsce potrzebuje ochrony. Najlepsze sposoby to:

1. Ściółkowanie korą sosnową (warstwa 5 cm)
2. Osłony z agrowłókniny zimowej
3. Kopczykowanie podstawy pędów

W zimnych miejscach lepiej sadzić starce w pojemnikach. Przenosi je do jasnych pomieszczeń z temperaturą 2-5°C.

Kiedy i jak sadzić starca popielnego?

Sadzenie starca popielnego jest kluczowe dla jego rozwoju i piękna. Ważne jest, aby wybrać dobry czas i technikę sadzenia, dostosowaną do ogrodu.

Terminy sadzenia

W Polsce najlepiej sadzić od połowy maja do czerwca. To czas, gdy ryzyko przymrozków maleje. W górach lepiej poczekać 2 tygodnie.

Rozsada vs siew bezpośredni

Metoda	Zalety	Wady
Rozsada	Szybszy wzrost Lepsza kontrola młodych roślin	Wymaga szklarni Wyższe koszty
Siew bezpośredni	Niższe nakłady pracy Naturalne hartowanie	Późniejsze kwitnienie Ryzyko uszkodzeń przez szkodniki

Techniki sadzenia

Przygotowanie miejsca na sadzenie wymaga uwagi na kilka rzeczy.

Rozstaw roślin

• Odmiany karłowe: 25-30 cm
• Formy krzaczaste: 40-50 cm
• Żywopłoty: 35 cm w rzędzie

Głębokość dołków

Głębokość dołków powinna być odpowiednia. Najlepiej, gdy jest to:

1.5x wysokości bryły korzeniowej
Przykład: Sadzonka 10 cm → dół 15 cm

Jak podlewać i nawozić starca popielnego?

Starzec popielny potrzebuje odpowiedniej ilości wody i składników odżywczych. Chociaż jest odporny na suszę, dobrze jest zwracać uwagę na te elementy. Oto kilka sprawdzonych metod, które pomogą w uprawie tej byliny.

System nawadniania

Starzec popielny lubi umiarkowaną wilgotność podłoża. Nie należy przesadzać z ilością wody, bo to może zaszkodzić korzeniom. Dlatego warto zastosować drenaż w donicach lub gruncie.

W uprawie pojemnikowej najlepsze będą donice z otworami odpływowymi. To zapobiegnie gnicie korzeni.

Częstotliwość podlewania

• Wiosna/lato: 2-3 razy w tygodniu
• Jesień: 1 raz na 7-10 dni
• Zima: zaprzestajemy podlewania przy uprawie gruntowej

Nawożenie organiczne

W pierwszym roku uprawy najlepiej jest używać naturalnych nawozów. Dzięki temu wzmocnimy system korzeniowy bez ryzyka przenawożenia.

Kompost i biohumus

Rodzaj nawozu	Dawkowanie	Czas aplikacji
Dojrzały kompost	2 kg/m²	Marzec-kwiecień
Biohumus płynny	100 ml/10 l wody	Co 3 tygodnie (maj-sierpień)

Nawozy mineralne

Od drugiego sezonu warto dodać zbilansowane preparaty mineralne. Ważne jest, aby zachować odpowiednie proporcje NPK dla różnych faz rozwoju.

Dawkowanie NPK

Faza wzrostu	Proporcje NPK	Ilość na roślinę
Wzrost wegetatywny	10-6-4	15 g
Kwitnienie	5-10-7	10 g
Przygotowanie do zimy	3-4-10	5 g

Stosując te zasady, zapewnisz roślinie najlepsze warunki do wzrostu. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać wilgotność gleby przed podlaniem.

Jak rozmnażać starca popielnego?

Można rozmnażać starca popielnego na kilka sposobów. Można użyć nasion lub metody wegetatywne. Każda metoda ma swoje plusy. Wybór zależy od kilku czynników, jak dostępny materiał czy pory roku.

Rozmnażanie generatywne

Metoda z nasion wymaga cierpliwości. Ale pozwala uzyskać wiele sadzonek z różnymi cechami.

Zbiór i przechowywanie nasion

Zbieraj nasiona na koniec lata, gdy koszyczki zasychają. Otrząśnij je i pozostaw na 7-10 dni. Przechowuj w temperaturze 5-8°C.

Metoda	Optymalny termin	Czas ukorzeniania	Skuteczność
Wysiew nasion	Marzec-kwiecień	14-21 dni	70-80%
Podział kęp	Kwiecień lub wrzesień	Natychmiastowa	95%
Sadzonki pędowe	Czerwiec-lipiec	10-14 dni	85-90%

Rozmnażanie wegetatywne

Techniki wegetatywne są szybsze i zachowują cechy odmian. Są dobre dla wartościowych roślin.

Podział kęp

Podziel roślinę co 3-4 lata wczesną wiosną lub jesienią:

• Wykop całą roślinę ostrym szpadlem
• Podziel bryłę korzeniową na 2-3 części
• Posadź fragmenty w nowych lokalizacjach

Sadzonki pędowe

Pobieraj 7-10 cm pędy wierzchołkowe bez kwiatów. Usuń dolne liście i zanurz w ukorzeniaczu. Sadź w mieszance piasku z torfem (1:1). Utrzymuj podłoże wilgotne przez 2 tygodnie.

Jakie odmiany starca popielnego warto wybrać?

Wybór odmiany starca popielnego zależy od celu uprawy. Czy chcesz, aby była dekoracyjna, czy miała właściwości lecznicze? Wśród wielu kultywarów, popularne są te z srebrzystym ulistnieniem i te z potwierdzonymi właściwościami leczniczymi. Poniżej znajdziesz przegląd, który pomoże Ci wybrać roślinę idealną dla Twojego ogrodu.

Odmiany ozdobne

‘Silver Dust’

Ta karłowata odmiana rośnie do 20-25 cm. Tworzy gęste poduszki z mocno powycinanych liści. Jej srebrzysta barwa utrzymuje się przez cały sezon, nawet w półcieniu. Idealna do obwódek rabat, skrzynek balkonowych i kompozycji z pelargoniami.

‘Cirrus’

Ma nietypowe, zaokrąglone liście o aksamitnej fakturze. Dorasta do 40 cm, tworząc efektowne kępy. Jest odporna na przesuszenie, często wykorzystywana w ogrodach żwirowych i śródziemnomorskich aranżacjach.

Odmiany lecznicze

‘Herbalis’

Specjalnie wyselekcjonowana odmiana o podwyższonej zawartości alkaloidów. Jej liście zawierają do 30% więcej substancji aktywnych niż typowe formy. Wymaga pełnego słońca i dobrze zdrenowanej gleby dla optymalnego rozwoju.

Odmiana	Wysokość	Kolor liści	Zastosowanie
‘Silver Dust’	20-25 cm	Srebrzystobiały	Obwódki, balkony
‘Cirrus’	do 40 cm	Szarosrebrny	Kompozycje żwirowe
‘Herbalis’	30-35 cm	Srebrnozielony	Zielarstwo

Wybierając odmianę, pamiętaj o walorach wizualnych i odporności na warunki atmosferyczne. Odmiany ozdobne świetnie komponują się z kwiatami w odcieniach fioletu i różu. ‘Herbalis’ wymaga oddzielnej uprawy ze względu na specyficzne wymagania zbioru.

Jakie wła¶ciwo¶ci lecznicze posiada starzec popielny?

Starzec popielny jest znany z długiej historii w medycynie ludowej. Teraz nauka potwierdza jego skuteczność. Badania skupiają się na unikalnym składzie chemicznym, który decyduje o jego mocach leczniczych.

Substancje aktywne

Starzec popielny zawiera związki bioaktywne. W liściach i kwiatach znajdują się m.in.:

• Flawonoidy o działaniu przeciwutleniającym
• Garbniki wspierające układ pokarmowy
• Sole mineralne wzmacniające odporność

Alkaloidy pirolizydynowe

Te kontrowersyjne związki wymagają uwagi. W małych dawkach działają przeciwzapalnie, ale w dużych ilościach mogą być szkodliwe. Nowoczesne metody pozwalają na bezpieczne wykorzystanie ich potencjału.

Zastosowanie w ziołolecznictwie

W fitoterapii starzec popielny jest stosowany w dwóch formach. Ważne jest przestrzeganie zalecanych dawek i czasu kuracji.

Parametr	Napary	Odwary
Zastosowanie	Problemy trawienne	Stany zapalne skóry
Czas przygotowania	10-15 minut	20-30 minut
Dawkowanie	2 szklanki/dzień	Zewnętrznie 3x dziennie

Napary i odwary

Bezpieczna receptura naparu:

1. 1 łyżkę suszu zalej 250 ml wody
2. Parz pod przykryciem 12 minut
3. Przecedź przed spożyciem

Odwary wymagają dłuższego gotowania na małym ogniu. Stosuj wyłącznie naczynia szklane lub ceramiczne.

Jak przygotować olejek z starca popielnego?

Wytwarzanie olejku z starca popielnego to łączenie precyzji z kreatywnością. Wymaga to dobrego przygotowania surowca i wyboru metody ekstrakcji. Poniżej znajdziesz techniki, które pozwolą ci uzyskać produkt o silnym aromacie i właściwościach zdrowotnych.

Metody ekstrakcji

Do domowej produkcji olejku używa się dwóch głównych metod. Każda z nich ma inne wymagania czasowe i efektywność. To ważne przy planowaniu pracy.

Destylacja parowa

Ta metoda wymaga specjalnego sprzętu – destylatora. Kluczowe etapy procesu:

• Umieść świeże liście w komorze destylacyjnej
• Podgrzewaj wodę do wytworzenia pary wodnej
• Skropl olejek w chłodnicy
• Oddziel olejek od wody destylacyjnej

Maceracja

Maceracja to prostsza metoda dla początkujących. Krok po kroku:

1. Suszone ziele zalej olejem bazowym (np. oliwą z oliwek)
2. Odstaw mieszankę w słoneczne miejsce na 4-6 tygodni
3. Codziennie wstrząsaj naczyniem
4. Przecedź przez gazę

Parametr	Destylacja parowa	Maceracja
Czas przygotowania	2-3 godziny	4-6 tygodni
Wydajność	Wysoka	Średnia
Koszt wykonania	Wysoki	Niski

Przechowywanie produktu

Olejek wymaga specjalnych warunków przechowywania. Zawsze używaj ciemnych szklanych butelek – światło utlenia substancje aktywne. Optymalna temperatura to 15-18°C. Unikaj miejsc wilgotnych i nasłonecznionych.

Produkt zachowuje właściwości przez 12-18 miesięcy. Przed użyciem sprawdzaj zapach i konsystencję. Jeśli coś się zmieniło, zutylizuj olejek.

Jakie sš przeciwwskazania do stosowania starca popielnego?

Starzec popielny ma wiele dobrodziejstw dla zdrowia. Ale jego użycie wymaga ostrożności. Nieprawidłowe dawki mogą zaszkodzić zdrowiu.

Grupy ryzyka

Niektórzy ludzie powinni unikać starca popielnego. Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest alergia na jego składniki.

Ciąża i laktacja

Kobiety w ciąży i karmiące powinny unikać starca popielnego. Jego związki mogą:

• Przenikać przez łożysko
• Wpływać na kurczliwość macicy
• Przedostawać się do mleka matki

Interakcje lekowe

Starzec popielny działa silnie na organizm. Może to zwiększać ryzyko niepożądanych reakcji z innymi lekami.

Łączenie z lekami przeciwzakrzepowymi

Kumaryny w starcu popielnym mogą zwiększać ryzyko krwawień. Może to prowadzić do:

1. Spontanicznych krwawień
2. Wylewów podskórnych
3. Przedłużonego czasu gojenia ran

Zawsze konsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji. Dawkowanie ustala się indywidualnie, uwzględniając wiek, masę ciała i stan zdrowia.

Jak zwalczać szkodniki i choroby starca popielnego?

Ochrona starca popielnego przed szkodnikami wymaga zrównoważonego podejścia. Ważne jest, aby łączyć prewencję z bezpiecznymi metodami interwencji. W uprawie ekologicznej kluczowe jest monitorowanie roślin i szybkie reagowanie na pierwsze oznaki infekcji.

Najczęstsze patogeny

Roślina bywa atakowana głównie przez grzyby i owady żerujące na liściach. Typowe problemy to:

• Mszyce tworzące kolonie na młodych pędach
• Przędziorki powodujące żółknięcie blaszek liściowych
• Ślimaki wygryzające dziury w liściach

Mączniak prawdziwy

Biały, mączysty nalot na liściach to objaw mączniaka prawdziwego. Choroba rozwija się przy wahaniach wilgotności. Zapobiegawczo stosuj oprysk z wody z szarym mydłem (10 g/l) co 10 dni.

Ekologiczne metody ochrony

W integrowanej ochronie roślin polecane są preparaty o niskiej toksyczności. Poniższa tabela przedstawia najskuteczniejsze rozwiązania:

Preparat	Skład	Zastosowanie	Efektywność
Bioczos BR	Ekstrakt z czosnku	Oprysk przeciw mszycom	85%
Lecitec	Lecityna sojowa	Zapobieganie mączniakowi	78%
Emulpar 940 EC	Olej rydzowy	Zwalczanie przędziorków	92%

Wywar z czosnku

Domowy środek do walki z insektami przygotujesz w 3 krokach:

1. Zmiel 100 g obranych ząbków czosnku
2. Zalej 5 l wody i gotuj 20 minut
3. Przecedź i rozcieńcz 1:1 przed opryskiem

Stosując te metody w uprawie starca popielnego, minimalizujesz ryzyko uszkodzeń roślin przy zachowaniu bezpieczeństwa ekosystemu.

Gdzie najlepiej sadzić starzca popielnego?

Starzec popielny ma srebrzyste liście i jest uniwersalny. Może pasować do wielu ogrodów. Ważne jest, aby wybrać miejsce, które pasuje do jego potrzeb i tworzy piękny wygląd.

Kompozycje ogrodowe

Starzec popielny może być tłem dla kwiatów lub samodzielnym akcentem. Jego srebrna kolorystyka ładnie współgra z:

• Purpurowymi jeżówkami
• Fioletowymi lawendami
• Żółtymi rudbekiami

Rabaty bylinowe

W wielogatunkowych kompozycjach sadź go na pierwszym lub drugim rzędzie. Ustaw odstępy 30-40 cm między roślinami. Dzięki temu kępy będą miały kulisty kształt. W połączeniu z trawami ozdobnymi wygląda świetnie.

Uprawa pojemnikowa

Donice z starcem popielnym świetnie sprawdzą się na balkonach i tarasach. Wybierz pojemniki o głębokości co najmniej 25 cm. Wymieszaj podłoże z perlitem w proporcji 3:1, aby uniknąć zastoju wody.

Doniczki na tarasie

Na balkonach łącz srebrzyste liście z roślinami zwisającymi. Polecane kombinacje to:

• Pelargonie bluszczolistne w czerwieni
• Bidens z żółtymi kwiatami
• Kocanki włochate w pomarańczowych odcieniach

Regularnie obracaj donice, aby światło docierało z każdej strony.

Jakie ro¶liny towarzyszšce wybrać?

Wybór odpowiednich roślin dla starca popielnego jest kluczowy. Chodzi o stworzenie pięknego ogrodu. Ważne są nie tylko wygląd, ale też jak rośliny wpływają na siebie.

Kombinacje kolorystyczne

Starzec popielny z srebrnymi liśćmi świetnie pasuje do intensywnych kolorów. W uprawie starca popielnego dobrymi są:

• Lawenda wąskolistna – fioletowe kwiaty kontrastują z szarością
• Krwawnik pospolity ‘Paprika’ – pomarańczowe baldachy
• Przetacznik kłosowy – głęboki błękit kwiatostanów

Kontrast srebrnego ulistnienia

Do podkreślenia metalicznego połęci liści świetnie będą ciemne rośliny:

Roślina	Kolor akcentu	Okres dekoracyjności
Żurawka ‘Obsidian’	Bordowe liście	IV-X
Dąbrówka rozłogowa ‘Atropurpurea’	Fioletowe rozety	Cały sezon

Współżycie korzeniowe

Starzec popielny lubi suche miejsca. Dlatego nie powinny być blisko roślin, które lubią wodę. Dobrymi partnerami są:

1. Rozchodniki okazałe – płytki system korzeniowy
2. Macierzanka piaskowa – tolerancja na suszę
3. Goździk postrzępiony – niewielkie zapotrzebowanie na wodę

W uprawie starca popielnego ważne jest, aby rośliny miały 40-50 cm odstępu. Dzięki temu unikną konfliktu o wodę i powietrze.

Jak zbierać i przechowywać surowiec zielarski?

Zbieranie suszu z starca popielnego jest kluczowe w medycynie naturalnej. Ważne jest, aby zachować równowagę między terminem zbioru a metodami konserwacji. Tylko wtedy zachowasz cenne właściwości rośliny.

Terminy zbioru

Optymalny moment na zbiór zależy od części rośliny i fazy rozwoju. Zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Zbioru (GWP), prace wykonuj w suchy dzień przed południem.

Okres kwitnienia

Kwiaty zbiera się w pełni rozkwitu (czerwiec-lipiec). Natomiast liście zbiera się przed rozpoczęciem kwitnienia. Łodygi nadają się do zbioru jesienią, gdy zgromadzą maksimum substancji aktywnych.

Część rośliny	Optymalny termin	Wskaźnik gotowości
Liście	maj-czerwiec	jednolity kolor blaszki
Kwiaty	czerwiec-lipiec	w pełni otwarty koszyczek
Łodygi	wrzesień-październik	zdrewniała struktura

Suszenie i przechowywanie

Po zbiorze natychmiast przystąp do suszenia. Rozłóż surowiec cienką warstwą w przewiewnym miejscu, unikając bezpośredniego słońca. Temperatura nie powinna przekraczać 35°C.

Warunki przechowalnicze

Przechowuj susz w szczelnych pojemnikach z ciemnego szkła lub ceramiki. Wilgotność względna powietrza musi być niższa niż 60%, a temperatura stabilna (10-15°C).

Parametr	Wartość optymalna	Maksymalny czas przechowywania
Wilgotność	<10%	18 miesięcy
Światło	ciemne pomieszczenie	bez ograniczeń
Temperatura	10-15°C	24 miesiące

Wskazówka jakościowa: Co 3 miesiące sprawdzaj stan suszu. Objawy pleśni lub zmianę zapachu traktuj jako sygnał do natychmiastowej utylizacji materiału.

Jak wykorzystać starzca popielnego w kosmetyce?

Starzec popielny zyskuje na popularności w branży beauty. Jego działanie przeciwstarzeniowe i przeciwzapalne sprawia, że jest chętnie wykorzystywany w kosmetykach. Ekstrakty z jego liści pojawiają się w luksusowych kremach i domowych maseczkach.

Domowe receptury

Amatorzy naturalnej pielęgnacji często wykorzystują suszone liście starca popielnego. Dzięki nim można skorzystać z właściwości antyoksydacyjnych tej rośliny bez wydawania dużych sum na kosmetyki.

Tonik do twarzy

Przygotowanie toniku jest proste:

• 2 łyżki suszonych liści zalej szklanką wrzątku
• Odstaw pod przykryciem na 20 minut
• Przecedź i przelej do butelki z atomizerem

Stosuj go rano i wieczorem. Pomoże to zmniejszyć widoczność zmarszczek i poprawić koloryt cery.

Przemysł kosmetyczny

Wielkie koncerny doceniły potencjał starca popielnego. W laboratoriach tworzone są skoncentrowane ekstrakty. Trafiają one do różnych produktów kosmetycznych.

• Kremów przeciwzmarszczkowych
• Serum do skóry trądzikowej
• Produktów po opalaniu

Ekstrakty w kremach

Nowoczesne technologie pozwalają zachować do 90% aktywnych składników rośliny. W połączeniu z kwasem hialuronowym lub witaminą C tworzą mocne duety przeciwstarzeniowe. Badania pokazują, że regularne stosowanie zwiększa elastyczność skóry nawet o 30% w ciągu miesiąca.

Dlaczego warto uprawiać starzca popielnego w przydomowym ogrodzie?

Uprawa starca popielnego w ogrodzie to połączenie piękna i praktyczności. Jego srebrzyste liście tworzą piękne tło dla innych roślin. Odmiany jak ‘Silver Dust’ czy ‘Cirrus’ dodają połysk nawet w ciemne dni.

Starzec popielny świetnie radzi sobie z brakiem wody i słabymi glebami. Jest to doskonały wybór dla osób z małą ilością czasu na ogrodnictwo. Wystarczy go czasami przeciąć, by zachować kształt.

Ma też właściwości lecznicze. Można z niego przygotować domowe środki na problemy skórne czy zapalenia.

Starzec popielny przyciąga owady zapylające. Jego kwiaty są cenne dla pszczół i motyli od lipca do września. Uprawa w pojemnikach czy gruncie poprawia jakość lekkich gleb.

Uprawa starca popielnego to świetny wybór dla każdego ogrodnika. Może być używany w różnych aranżacjach, od żywych obwódek po ziołowe kompozycje. Dzięki wiedzy o nawożeniu i rozmnażaniu, łatwo rozszerzyć kolekcję bez wydawania dużo pieniędzy. Eksperymentowanie z różnymi odmianami pozwala na tworzenie unikalnych aranżacji, np. z szałwią i lawendą.